Zestaw nr 10

„Języczek – gimnastyczek”

Języczek wychodzi z buzi, wita się z brodą, z kącikami ust i z nosem (czubek języka wznosi się nad górną wargę).

Spróbujmy językiem przykryć całą górną wargę, tak, jak pokazuję. Nasz język robi się teraz wąski jak palec i szeroki,

jak łopata. Otwieramy buzię, języczek zwiedzi jej środek, przesuwamy język po suficie (podniebieniu), po ścianach (policzkach).  Zobacz, jakie kulki robią się na policzkach!

Teraz opuść język i przesuwaj go po podłodze (dnie jamy ustnej) . Języczek zwiedza ząbki (dotyka kolejno poszczególnych zębów górnych i dolnych). Cieszy się, ze mógł zrobić trudne ćwiczenie i naśladuje wesołego konika (klaskania), który biega po łące. Zmęczył się i opada na dół (język na dnie jamy ustnej, żuchwa opuszczona). Pora na coś słodkiego. Spróbujemy ustami i językiem jeść owocową herbatkę ze spodka.

 

Zabawy rozwijające motorykę dużą i  małą oraz ćw. grafomotoryczne
 

„ Tropiciel” 

Dziecko naśladuje chód dorosłego lub innego dziecka np. chodzi na stopach osoby dorosłej, po jej śladach lub do tyłu.

 

„ Chodzimy jak pieski”

Dzieci chodzą po sali na czworakach i naśladują pieski. 

 

 „Dźwięki w otoczeniu” 

Wysłuchiwanie dźwięków w otoczeniu, np. w parku: śpiewu ptaków, szelestu spadających gałązek, liści, drzew; w sali: szurania krzeseł, stąpania, stukania klockami, szelestu kartek; na ulicy: klaksonów samochodów, pisku opon, syreny pogotowia, warkotu motoru.

 

 „ Rymowane wierszyki”

Zadaniem dziecka jest ułożyć rym do podanej części zdania np.:

Lata osa koło...

Leci muszka koło...

Ciele, co językiem ...

Owoce spadają, dzieci je ...

Sowa to mądra ...

Przyszła koza do ...

 

Zestaw nr 9

„Chore misie” 

Dzieci naśladują chore misie , kapryszą, są senne, nie chcą jeść ani pić:

-         ziewają szeroko, szeroko,

-         kaszlą z językiem daleko wysuniętym do przodu,

Jedzie wezwane pogotowie: eo, eo, au, au, ay, ay.

 Przychodzi pan doktor,  bada misie i zaleca im:

-         płukanie gardła,

-         połykanie pastylek,

-         picie syropu.

Misie zmęczone zabiegami ziewają, ziewają i usypiają:

-         chrapie na wdechu,

-         chrapie na wydechu.

Misie budzą się . Będą brały inhalacje:

-        dziecko zaciska na przemian dziurki nosa (w tym czasie oddycha wolną  dziurką),

-        następnie wydycha powietrze nosem – wdycha ustami. 

 „Żywe lusterko” 

Dwoje dzieci siedzi naprzeciwko siebie; jedno z nich samodzielnie wykonuje jakąś minę, a zadaniem drugiego, które występuje w roli żywego lustra, jest naśladowanie tych min; po pewnym czasie dzieci zmieniają się rolami i zabawa trwa nadal.

 „ Zwierzęce gadanie”

Co mówi bocian, gdy żabkę zjeść chce? Kle, kle, kle.

Co mówi żaba, gdy bocianów tłum? Kum, kum, kum.

Co mówi kaczka, gdy jest bardzo zła? Kwa, kwa, kwa.

Co mówi kotek, gdy mleczka by chciał? Miau, miau, miau.

Co mówi kura, gdy znosi jajko? Ko, ko, ko.

Co mówi kogut, gdy budzi się w kurniku? Ku, ku ryku.

Co mówi koza, gdy jeść jej się chce? Me, me, me.

Co mówi krowa, gdy zabraknie jej tchu? Mu, mu, mu.

Co mówi wrona, gdy wstaje co dnia? Kra, kra, kra.

Co mówi piesek, gdy kość zjeść by chciał? Hau, hau, hau.

Co mówi baran, gdy spać mu się chce? Bee, bee, bee.

Co mówi ryba, gdy powiedzieć chce? Nic! Przecież ryby nie maja głosu!

Zestaw nr 8

Ćwiczenia oddechowe:

• Naśladowanie lokomotywy – wydmuchiwanie „nadmiaru pary” – ffff, szszsz
• Wyścigi chrupek – dmuchanie w parach.

 Ćwiczenia warg

• Masaż warg zębami ( górnymi dolnej wargi  i odwrotnie).

• Wysuwanie warg w przód, następnie przesuwanie warg w prawo, w lewo.
• Wysuwanie warg w przód, następnie krążenie wysuniętymi wargami.

 Ćwiczenia policzków 

• Nabieranie powietrza w usta i zatrzymanie w jamie ustnej, krążenie tym powietrzem, powolne wypuszczanie powietrza.
• Nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę.

 Ćwiczenia prawidłowego połykania - wyrobienie nawyku połykania z językiem ułożonym na wałku dziąsłowym/: 

• Trzymanie czubkiem języka cukierka tik-tak przy wałku dziąsłowym, jednoczesne połykanie śliny.
• Ćwiczenie jak wyżej z kawałeczkiem czekolady przyklejonym do wałka dziąsłowego.

 Ćwiczenia słuchowe

• Rozpoznawanie głosu, szmeru, źródła dźwięku – miejsca, kierunku, odległości, ilości dźwięków (dużo- mało), głośności ( cicho – głośno).

• Rozpoznawanie głosu, szmeru, źródła dźwięku – miejsca, kierunku, odległości, ilości dźwięków (dużo- mało), głośności ( cicho – głośno).

 Ćwiczenia artykulacyjne   PRZYGODA WĘŻA

Wąż spał smacznie w swojej jaskini (język leży płasko na dnie jamy ustnej).

Kiedy mocniej zaświeciło słońce, wąż zaczął się wiercić (poruszamy czubkiem języka za dolnymi zębami) i rozejrzał się dookoła (oblizujemy górne i dolne zęby od strony wewnętrznej). Chciał wyśliznąć się ze swej jaskini (przeciskamy język między zbliżonymi do siebie zębami), ale okazało się, iż przejście zablokował duży kamień (przy złączonych zębach rozchylają się i łączą wargi). W końcu wąż wyszedł na zalana słońcem polanę (wysuwamy język daleko do przodu). Zatańczył uradowany (rozchylamy usta jak przy uśmiechu, oblizujemy wargi ruchem okrężnym) i zasyczał głośno (wymawiamy sss…).

 

Zestaw nr 7

Ćwiczenia mobilizujące wyłącznie aparat oddechowy:

• dmuchanie na plastikowe mini zabawki na kółkach, z taką siłą, aby mogły się przemieszczać.

• zabawa w „Rozpędzanie chmurek”. Dzieci leżą swobodnie na plecach. Nogi mają ugięte w kolanach, stopy oparte są o podłogę, ręce leżą wzdłuż tułowia. Wciągają powietrze nosem, swobodnym, płynnym ruchem unoszą ręce w górę i starają się rozpędzić przed sobą chmurki. Ponieważ ręce nie rozpędziły chmurek, wracają do pozycji wyjściowej. Wówczas dmuchaniem starają się rozpędzić chmury.

Ćwiczenia warg

• głodne rybki - powoli otwieramy i zamykamy wargi tworząc koło, jakby mówiły „po”
• wysuwanie warg do przodu. Ściągnięcie ich i dmuchanie lekko przez nie

Ćwiczenia podniebienia miękkiego 

• Żywe lusterko – robienie różnych min. Dzieci stoją naprzeciwko siebie. Jedno z nich wykonuje wymyśloną przez siebie minę, drugie je naśladuje. Następnie dzieci zamieniają się rolami.
• Oddychanie wyłącznie przez usta lub wyłącznie przez nos.
• Płukanie gardła ciepłą wodą.

Ćwiczenia słuchowe

• Różnicowanie dźwięków długich i krótkich. Potrzebny będzie gwizdek i paski papieru: długi i krótki. Demonstrujemy dzieciom gwizdanie długie i krótkie. Następnie gwiżdżemy w różny sposób. Zadaniem dzieci jest pokazanie odpowiedniego paska papieru. Gdy usłyszą gwizdanie krótkie wyciągają krótki pasek, gdy usłyszą gwizdanie długie wyciągają dłuższy pasek papieru.

 Ćwiczenia artykulacyjne   „Mała Mysia”

Wczesnym rankiem mała myszka Mysia wyszła ze swojej norki na poszukiwanie przygód (język wysuwamy daleko do przodu). Rozgląda się ciekawie dookoła (język oblizuje szeroko otwarte usta). Zastanawia się w którą stronę iść na spacer: w lewo czy w prawo. Poszła w lewo i weszła do gęstego lasu. Rozgląda się (oblizywanie warg). Patrzy w górę na rosnące drzewa (do nosa) i w dół na mięciutki mech (na brodę). W oddali słychać odgłosy leśnych ptaków. Mała myszka próbuje je naśladować: kukukukuku- tak kuka kukułka, huuhuu, huuhuu – teraz słychać sowę; puk, puk – to dzięcioł stukający w drzewo. Po krótkiej wędrówce Mysia doszła na polanę poczuła się zmęczona i głodna. Wyjęła z torby śniadanie i zaczęła je jeść ( naśladujemy ruchy żucia). Po śniadaniu Mysia oblizuje wąsik(górna warga) oraz ząbki (górne i dolne zęby) zrobiło się późno i Mysia postanowiła wrócić do domku. A tam czekała na nią niespodzianka. Przyszli do niej goście: kurka (kokoko), żabka (kum, kum), i kaczuszka (kwa, kwa) Mysia powitał ją serdecznie (cmokając całujemy palce obu rąk) poczęstowała ich herbatą. Ale picie było gorące, wiec goście musieli mocno dmuchać, aby je ostudzić (dmuchamy). Gdy nastał wieczór goście pożegnali się i poszli do domu (cmokamy palce). Myszka poszła do łazienki, aby się umyć. Umyła zęby i wypłukała usta (nabieramy powietrza i poruszamy policzkami). Potem ubrała piżamkę i poszła spać (chrapanie). Dobranoc Mysiu!

 Zestaw nr 6

 Ćwiczenia mobilizujące wyłącznie aparat oddechowy:

• naśladowanie lokomotywy – wydmuchiwanie „nadmiaru pary” – ffff, szszsz.
• naśladowanie balonika – wypuszczanie powietrza z jednoczesnym odgłosem „ sssss”.

 Ćwiczenia policzków

• nabieranie powietrza w usta i zatrzymanie w jamie ustnej, krążenie tym powietrzem, powolne wypuszczanie powietrza.
• nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę.

 Ćwiczenia prawidłowego połykania - wyrobienie nawyku połykania z językiem ułożonym na wałku dziąsłowym/: 

• lizanie czubkiem języka wałka dziąsłowego.
• trzymanie czubkiem języka cukierka tik-tak przy wałku dziąsłowym, jednoczesne połykanie śliny.
• ćwiczenie jak wyżej z kawałeczkiem czekolady przyklejonym do wałka dziąsłowego.

 Ćwiczenia artykulacyjne   „Dzień dobry misiu”

Dzisiaj twój język będzie małym misiem, a buzia jego domkiem. Miś obudził się wcześnie rano – poprzeciągał się, poziewał (szerokie ziewnięcie). Zrobił poranną gimnastykę – kilka podskoków (unoszenie języka na górny wałek dziąsłowy), kilka wymachów rąk (wypychanie językiem policzków) i pięć okrążeń (w prawo i w lewo) wokół stołu (ruchy okrężne języka w przedsionku jamy ustnej, usta zamknięte). Umył ząbki (oblizywanie czubkiem języka górnych i dolnych  zębów po wewnętrznej stronie przy zamkniętych i otwartych  ustach). Postanowił policzyć swoje ząbki (dotykanie czubkiem języka każdego zęba na dole i górze). Nagle poczuł wielki głód i usłyszał jak mu burczy w brzuchu (wibrowanie wargami bbb,bbb).To znak, że pora na śniadanie i pyszny miodek ( oblizywanie warg).

 Ćwiczenia słuchowe

• rozpoznawanie po dźwięku różnych urządzeń domowych, np. odkurzacz, mikser, suszarka, pralka itp.

 Zabawa relaksacyjna Spacer

Wyruszamy w drogę (uderzamy dłońmi płasko w uda, naśladując odgłosy).
Teraz trochę pobiegniemy ( szybciej uderzamy).
Wyprzedza nas jeździec na koniu (wyklepujemy rytm galopującego konia).
Przechodzimy przez most (bijemy się w pierś).
Na brzegu lasu widzimy sarenkę, skradamy się po cichutku, żeby jej nie spłoszyć ( czubkami palców dotykamy ud).
Zaczyna wiać wiatr, coraz silniejszy huragan ( wydmuchujemy powietrze, naśladujemy gwizd wiatru).
Sarenka ucieka wielkimi skokami ( uderzamy mocno dłońmi w uda, unosimy je w górę i ponownie uderzamy uda).
Wracamy pomału do domu, niektórzy są zmęczeni i wloką się na końcu, szorując nogami (dłonie udają wolne kroki).

 

 Zestaw nr 5

 Ćwiczenia mobilizujące wyłącznie aparat oddechowy:

• liczenie na jednym wydechu.
• dmuchanie przez słomkę na wodę w kubku;

 Ćwiczenia oddechowe połączone z ruchami ciała, ćwiczeniami gimnastycznymi:

• zabawa Harmonijka – dzieci stoją w niewielkim rozkroku z rękoma na biodrach. Wykonują skłon w bok, głęboko wciągają powietrze do płuc, drugą stronę tułowia rozciągają. Następnie wyprostowują się, wyciskając powietrze z harmonijki. Potem wykonują skłon w drugą stronę, znowu rozciągają harmonijkę i wyprostowują się, wydychając powietrze;

 Ćwiczenia w wymawianiu samogłosek:

• wymawianie sylab złożonych z danej spółgłoski i samogłoski (samogłoska występuje w nagłosie, śródgłosie i wygłosie) – np. [ma, ama, am], [po, opo, op];

Ćwiczenia warg:

• masaż warg zębami ( górnymi dolnej wargi  i odwrotnie).
• wysuwanie warg w przód, następnie krążenie wysuniętymi wargami.

 Ćwiczenia języka:

• ruchy koliste języka w prawo i w lewo na zewnątrz jamy ustnej.
• oblizywanie zębów po wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami. Usta zamknięte.

 Rozpoznawanie dźwięków otoczenia:

• rozróżnianie odgłosów pojazdów: samochodu, pociągu, motoru, traktora itp.

 

ZIMA – wierszyk-masażyk – tekst / z propozycją masowania – dziecko siedzi przed rodzicem/ lub leży na brzuchu.

Idzie zima, biała zima, (idziemy palcami po plecach)

Sople lodu w ręku trzyma, (kłujemy palcami)

Idzie zima, mroźna zima, (idziemy palcami)

Silnym wiatrem drzewa zgina, (szybkie ruchy całą dłonią)

—

Idzie zima, mroźna zima, (idziemy palcami)

Cudnym puchem świat okrywa, (delikatnie przecieramy palcami)

Idzie zima, biała zima, (idziemy palcami)

Na saneczki dzieci wzywa, (palcami rysujemy 2 płozy sanek)

—

Jasio wkłada rękawiczki, (dotykamy dłoni)

czapkę, szalik i trzewiczki, (dotykamy głowę, szyję, stopy)

I za chwilę z wielkiej górki, (wspinamy się po plecach do góry)

zjedzie szybko, szybko na pazurki. (zjeżdżamy pięścią od potylicy w dół, wzdłuż kręgosłupa)

 

Zestaw nr 4

 Ćwiczenia mobilizujące wyłącznie aparat oddechowy:

• swobodny wdech nosem i wydech ustami;
• Chłodzenie „ gorącej zupy” – dmuchanie ciągłym strumieniem
• dmuchanie na papierowe łódki;

Ćwiczenia podniebienia miękkiego

• Wymawianie połączeń głosek tylnojęzykowych zwartych z samogłoskami, np. ga, go, ge, gu, gy, gi, gą, gę, ka, ko, ke, ky, ki, ku, ak, ok, ek, ik, yk, uk…

Ćwiczenia żuchwy

• ziewanie, zabawa Leniuszek – logopeda opowiada historyjkę o chłopcu, który nic nie chciał robić, tylko przez cały czas ziewał. Dzieci obrazują to, opuszczając powoli żuchwę i powoli unoszą ją ku górze. W czasie opuszczania żuchwy język leży nieruchomo na dnie jamy ustnej, wargi nie wykonują żadnych ruchów;
• przesuwanie opuszczonej żuchwy na boki;
• wysuwanie żuchwy do przodu i cofanie jej do pozycji wyjściowej;

 Ćwiczenia warg

• przy rozwartych szczękach – wciąganie w głąb jamy ustnej warg, tak by całkowicie przysłoniły zęby
• rysowanie kółek wargami wysuniętymi i ułożonymi w dzióbek

 Ćwiczenia języka

• zwijanie języka w rulonik
• uderzanie czubkiem języka o górny wałek dziąsłowy przy otwartych ustach
• przy szeroko otwartych ustach – dotykanie na zmianę górnych i dolnych zębów

 Ćwiczenia logorytmiczne:

„Pada śnieg”

Dzieci powtarzają słowa rymowanki, wykonują proste ruchy.

Pada, pada, pada śnieg, /dz: naśladują palcami ruch padającego śniegu/
I wieje, wieje wiatr. /wyciągają ręce w górę, naśladują drzewa poruszające się na wietrze/
Chociaż wkoło zima zła, /zataczają przed sobą rękami koła/
Idę sobie w świat. /rytmicznie maszerują w miejscu/
Krok do przodu, /wykonują krok do przodu/
Dwa do tyłu  /dwa kroki do tyłu/
Oraz w prawo skok. /skaczą obunóż w prawą stronę/
I choć mrozik szczypie w uszy, /masują rękami uszy/
Nie martwi mnie to. /klaszczą/.

 Zestaw nr 3

 Ćwiczenia mobilizujące wyłącznie aparat oddechowy:

• swobodny wdech nosem i wydech ustami;
• dmuchanie na piłeczki od ping – ponga;

Ćwiczenia w wymawianiu samogłosek:

• krótkie wymawianie samogłosek;
• głośne i ciche wymawianie samogłosek;

Ćwiczenia warg

• nadymanie policzków i powolne wypuszczanie powietrza;
• parskanie;
• cmokanie;

Ćwiczenia podniebienia miękkiego :

• energiczne wymawianie par sylab: uk – ku, ok – ko, uku – ugu, oko – ogo;
• kasłanie przy wysuniętym na zewnątrz jamy ustnej języku;

Ćwiczenia języka

• wymawianie głosek [t] i [d] realizowanych dziąsłowo (czubek języka przy wałku dziąsłowym);
• wymawianie sylab [la, al] z wydłużoną fonacją głoski [l];

Rozpoznawanie dźwięków otoczenia:

• rozpoznawanie odgłosów zjawisk atmosferycznych: szumu wiatru, dźwięku deszczu, gradu, burzy itp;

Ćwiczenie rozwijające koordynację ruchów

 „Pieczemy ciasto” – Dzieci siedzą w kole i naśladują pieczenie ciasta. Po wykonaniu każdej czynności dziecko powtarza krótki rymowany tekst: ,,Piekę ciasto raz i dwa, czy się uda babka ta…?” Dziecko lub dzieci wsypują mąkę do miski, mieszając obiema rękoma i powtarza tekst: ,,Piekę ciasto…”. Następnie wrzucają jajka – jedna ręka bierze jajko, a druga skorupki wyrzuca za siebie powtarzając przy tym znowu tekst: ,,Piekę ciasto…” Aby ciasto się upiekło musimy je dobrze ugnieść, dlatego naśladujemy gniecenie ciasta wykonując ruchy naprzemienne – raz jedna ręka, raz druga i kolejny raz powtarzamy rymowane zdanie: ,,Piekę ciasto…”

 

Zestaw nr 2

 Ćwiczenia mobilizujące wyłącznie aparat oddechowy:

• swobodny wdech nosem i wydech ustami;
• dmuchanie na kolorowy wiatraczek i obserwowanie z jaką prędkością porusza się, gdy dmuchamy mocno, a z jaką – gdy lekko;

Ćwiczenia w wymawianiu samogłosek:

• naśladowanie węża strażackiego – długie wymawianie głoski [ś];
• naśladowanie węża lub gęsi – długie wymawianie głoski [s];

 Ćwiczenia oddechowe połączone z ruchami ciała, ćwiczeniami gimnastycznymi:

• dzieci stoją w niewielkim rozkroku, ręce są wzdłuż ciała, podczas wdechu następuje odwrócenie ramion (dłonie do przodu), a podczas wydechu – nawrócenie ramion (dłonie do tyłu);
• unoszenie ramion do góry podczas wdechu oraz opuszczanie ich podczas wydechu;

 Ćwiczenia warg

• dzióbek – ściągnięcie warg do siebie (jak przy wymowie samogłoski [u]);
• naprzemienny uśmiech bez zębów i dzióbek;
• parskanie;
• cmokanie;

 Ćwiczenia języka

• kląskanie;
• dzięcioł – uderzanie czubkiem języka o wałek dziąsłowy przy otwartej buzi;
• winda – unoszenie czubka języka do wałka dziąsłowego oraz opuszczanie go na dół;

Ćwiczenia podniebienia miękkiego

• ziewanie;
• chrapanie;

Łączenie tekstu z elementami ruchowymi i rytmicznymi:

• zabawa Na łące – dzieci – podzielone na trzy grupy: świerszcze, żaby, pszczoły – stoją w luźnej gromadzie. Każda grupa wywoływana jest do poruszania się innym akompaniamentem. Na dany sygnał, np. klaśnięcie, świerszcze biegają i wydają głos – cyk, cyk, pozostałe dzieci kucają. Potem zmienia się sygnał, np. uderzenie w bębenek – to znak dla żab, które skaczą i wołają – kum, kum, rech, rech. Trzeci sygnał, np. gra na trąbce, wywołuje pszczoły, które latają i bzyczą – bzzz, bzzz. Kolejność poszczególnych sygnałów czy zmiana melodii wywołujących poszczególne grupki dzieci jest różna, co zmusza do uważnego słuchania i szybkiego reagowania;

 

Zestaw nr 1

Ćwiczenia mobilizujące wyłącznie aparat oddechowy:

• swobodny wdech nosem i wydech ustami;
• krótki, szybki wdech nosem, natomiast wydech długi i powolny;
• dmuchanie na swoje ręce, aby poczuć swój oddechu;

Oddychanie brzuszno – przeponowe:

• huśtanie swojej ulubionej zabawki (misia, kotka, lalki) na brzuchu – leżymy na plecach na dość twardym podłożu, na brzuchu kładziemy zabawkę (ostatecznie może być dłoń dziecka). W czasie wdechu zabawka unosi się, przy wydechu opada. Zarówno wdech, jak i wydech muszą być powolne i równomierne

 Ćwiczenia w wymawianiu samogłosek:

• wydłużona wymowa samogłosek [a, o, e, u, i, y];

Ćwiczenia żuchwy

• ziewanie, zabawa Leniuszek – logopeda opowiada historyjkę o chłopcu, który nic nie chciał robić, tylko przez cały czas ziewał. Dzieci obrazują to, opuszczając powoli żuchwę i powoli unoszą ją ku górze. W czasie opuszczania żuchwy język leży nieruchomo na dnie jamy ustnej, wargi nie wykonują żadnych ruchów;
• przesuwanie opuszczonej żuchwy na boki;
• wysuwanie żuchwy do przodu i cofanie jej do pozycji wyjściowej;

 Ćwiczenia warg

• szerokie otwieranie ust (jak przy wymowie samogłoski [a]);
• szeroki uśmiech z zębami (jak przy wymowie samogłoski [i]);

 Ćwiczenia języka

• kląskanie;
• wypychanie policzków językiem;
• czyszczenie czubkiem języka górnych i dolnych zębów od ich wewnętrznej strony;

 Ćwiczenia logorytmiczne:

• Ćwiczenia techniki ruchu:
• chodzenie w rytm wierszyka, np. Juliana Tuwima Idzie Grześ:

Idzie Grześ przez wieś, worek piasku niesie, a przez dziurkę, piasek ciurkiem, sypie się za Grzesiem.

Dziecko naśladuje dźwiganie ciężkiego worka. Początkowo idzie wolno, pochylone, bowiem worek jest ciężki. Potem powoli wyprostowuje się i idzie szybko – worek jest lekki, bo piasek wysypał się.

 Rozpoznawanie dźwięków zwierząt

• naśladowanie odgłosów zwierząt;
• wskazywanie odpowiedniego zwierzęcia po usłyszeniu jego odgłosu;